Koronavirüsün neden olduğu Covid-19 salgını, tüm dünyada tesirini artırarak devam ediyor. Yalnızca kişisel ve toplumsal sıhhat açısından değil, kitlesel bir olay olması sonucunda sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan da toplumlar değişim gösteriyor. Yapılan ilaç ve aşı araştırmalarının en son sonuca ulaşması, bu ilaç ya da aşıların dünya çapında herkes için ulaşılabilir olması da vakit alacak.
Uluslarüstü bir kurum olan Dünya Sıhhat Örgütü ise salgının birinci günlerinden bu yana tartışmaların odak noktasında yer alıyor. Örgütün aldığı her kadar ve yaptığı her açıklamanın ülkeler ismine ekonomik ve politik çıktıları olduğunu da varsayarsak mevzunun ciddiyeti daha da anlaşılabilir. DSÖ’yü en sert halde eleştiren ve alınan tedbirlerin yetersiz olduğunu düşünen ABD ise geçtiğimiz Mayıs ayında milletlerarası soruşturma başlatmış ve DSÖ’den ayrıldığını açıklamıştı.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün eleştirildiği noktalar neler?
- Şubat ayında dünya çapında görülen salgının 11 Mart 2020’de, yani beklenenden daha geç ilan edilmesi.
- DSÖ’nün Çin’in baskılarıyla hareket ettiği niyeti,
Bu ana başlıklar altında toparlanabilecek tenkitler nedeniyle, 194 üye ülkenin katıldığı ve örgütün en üst karar alma organı olan Dünya Sıhhat Asamblesi’nde 100 ülke idarenin denetlenmesi talebinde bulundu. Bu önerge sonucunda örgüte tarafsız, bağımsız ve kapsamlı bir soruşturma da başlatıldı. Pekala tüm bu uluslarüstü tartışmanın Türkiye’de vatandaşların algısına nasıl yansıyor?
Resmi Telegram kanalımız üzerinden sorduğumu “Dünya Sıhhat Örgütü'nün salgın ile ilgili açıklamalarına güveniyor musunuz?” sorusuna 3 bin 200’den fazla kişi cevap verdi:
Anket sonuçlarına nazaran iştirakçilerin %21’i husus ile hiç ilgilenmiyor ki global pandemi periyodunda bu oran tasa verici. İştirakçilerin %16’sı ise DSÖ tarafından yapılan açıklamalara güveniyor. Elbette bu oranlar, farklı nedenlerle gündemden haberi olmayan vatandaşların da oylarını içeriyor.
Asıl dikkat cazibeli ve üzerine tartışılması gereken sonuç ise iştirakçilerin %63’ünün DSÖ’ye güvenmemesi. Örgüt, her ne kadar salgına karşı alınabilecek ferdî tedbirleri sık sık hatırlatsa da memleketler arası tartışmalar ve yaşanan prestij kayıpları vatandaşların algısına da tesir etmiş üzere görünüyor.
Kelam konusu negatif yaklaşımın ana nedenlerinden bir başkası ise salgının sona erdirecek kurumun direkt DSÖ olduğu niyeti olabilir. Çünkü insanların büyük bir çoğunluğu; dünyanın farklı köşelerinde yer alan üniversitelerin, laboratuvarların ve ilaç şirketlerinin 165 tane farklı aşı çalışması yürüttüklerinden habersiz. DSÖ, global pandemiye karşı alınan kararlarda tesirli olsa da tüm bu aşı ve ilaç çalışmalarıyla, yani salgını asıl sona erdirecek olan operasyonları direkt yürüten bir kurum değil.
Koronavirüse karşı yapılan aşı yahut ilaç çalışmaları başta Amerikan Besin ve İlaç Dairesi (FDA)’nin onayından geçiriliyor. Bu kurum dışında her kıtada ve neredeyse her ülkede tesir alanları değişen onay mercileri var. Ayrıyeten aşı ve ilaç araştırması yapan özel şirketler de ticari korkular nedeniyle bu çalışmaları büyük zımnilik ile yürütüyorlar. Dünya Sıhhat Örgütü ise çalışmalarda sonuncu sonuca ulaşanları denetlemek ve tüm dünyaya eşit kurallarda ilaç ve aşı sunmaktan sorumlu bir kurum.
DSÖ’nün açıklamaları, aldığı tedbirler ve çalışmalar hakkındaki görüşlerinizi yorumlar kısmında belirtebilirsiniz. Gündeme ait fikirlerinizi belirtmek için sizleri resmi Telegram kanalımıza bekliyoruz.
