Gece gökyüzüne ilişkin manzaralar, insanlığın birinci devirlerinden bu yana ilgimizi çekiyor. Başımızı kaldırabildiğimiz günden beri gökyüzüne bakıyor, anlamaya ve manalar çıkarmaya çalışıyoruz. Fakat yıldızlar ne kadar göz alıcı olsalar da her yerden görülemiyor.
Işık kirliliği, bulut oluşumları, gezegenin dönüş açısı üzere nedenlerden ötürü, gece gökyüzü görünümü konusunda her yer tıpkı talihe sahip değil. Milletlerarası araştırmacılardan oluşan bir gruba nazaran bu bahiste en âlâ nokta ise Antarktika platosu.
Buzların ortasında yıldızları izlemek
Dome Argus ya da Dome A, Antarktika’da bulunan buz kubbelerinden birisidir. Dünya üzerindeki en soğuk yer olarak gösterilen kubbede sıcaklıklar -98 dereceye kadar düşebilmektedir. Araştırmacılara nazaran teleskoplar en net imajları de bu kubbenin üstünden alıyor.
British Columbia Üniversitesi’nden araştırmacı Paul Hickson, “Dome A’da bulunan bir teleskop, gezegende diğer rastgele bir noktadaki astronomi bölgesinden daha performanslı olacaktır” diyor. Hickson’a nazaran bu durumun nedenleri de epeyce açık: Yükseklik, düşük sıcaklık, uzun süren kesintisiz karanlık, inanılmaz derecede stabil atmosfer. Bu da bölgeyi hem optik hem kızılötesi astronomi için ülkü kılıyor.
Antarktika’dan gökyüzünü keşfetmek
Araştırmacılara nazaran Dome A bölgesinde atmosfer, bir başka Antarktika müşahede noktası olan Dome C ile kıyaslandığında daha ince. Bu da ışığın atmosferde daha az bozulmasını, haliyle daha gerçek ve net optik imajlar elde edilebilmesini mümkün kılıyor. Yapılan çalışmalar da bu görüşü destekliyor.
Araştırmacıların buzlu kıtaya kurdukları teleskoplar, büsbütün otomatik bir halde yedi ay boyunca faaliyet göstermeye devam ediyor. Uzmanlar öbür ekipmanların bu bölgenin soğuğuna karşı koyup koyamayacağı konusunda ise çekincelere sahip. Sıcaklıkların -90 ve -98 derece ortasında değiştiği bu bölgede yapılması planlanan yeni çalışmalar olup olmadığı ise şu an için bilinmiyor.
