COVID-19 salgınının durdurulması için sokağa çıkma yasaklarının kıymetli bir tesiri olduğu daha evvel ortaya çıkmıştı. Toplumsal uzaklığın korunmasını ve karantinayı kolaylaştıran bu tedbirler bu açıdan epeyce yararlı oluyor.
Öte yandan pek çok bireye nazaran sokağa çıkma yasaklarının uzun müddetli olmasının insanların akıl sıhhati üzerinde olumsuz tesirleri bulunuyor. Bunun nedeni de genel olarak pandemi öncesi ruh haliyle pandemi sırasındaki ruh halinin karşılaştırılması olarak gösteriliyor.
Sokağa çıkma yasakları herkesi olumsuz etkilememiş olabilir
Araştırmacılar, YouGov’un haftalık Birleşik Krallık ruh hali takip özelliğini ve Google Trends’i kullanarak pandeminin başlangıcından sonraki kritik periyodu izole etti ve insanların karantina periyodunda nasıl hissettiklerini inceledi.
YouGuv, 2019 Haziran ile 2020 Haziran ortasında yaklaşık 2000 bireyle her hafta görüşmeler gerçekleştirdi ve onlara, 12 ruh halinden hangisinde oldukları soruldu. Bu 12 ruh hali ise memnun, hoşnut, heyecanlı, optimist, güç düzeyi yüksek, üzgün, ilgisiz, gerilimli, sıkılmış, gergin, yalnız ve korkmuş olarak belirlendi.
Datalara nazaran pandemi başladığında insanların ruh hali çok süratli bir biçimde çöktü. Daha sonraysa çok süratli bir toparlanma süreci göze çarptı. Sıkılmışlık, yalnızlık, gerginlik ve ilgisizlik artarken keder, dehşet ve gerilim düzeyleri azaldı.
Mod takibi de emsal sonuçlar verdi
Her ne kadar nisan ayından öncesi ruh hali takibinde kaydedilmiyor olsa da araştırmacılar, regresyon tahlili tekniklerini kullanarak bir model oluşturmayı başardı. Bu model de bireylerin misal bir halde pandeminin başlangıcıyla bir arada tabana vuran ruh hallerinin daha sonra sokağa çıkma yasağıyla bir arada toparlandığını gösterdi.
Sokağa çıkma yasaklarının uygulanması pek de kolay değil ve hem hükümetlerin tesirli uygulamalarda bulunmasını hem de net kararlar almasını gerektiriyor. Mart ayında yayılan salgın nedeniyle insanların sokağa çıkma yasaklarına yönelik çekinceleri hafifledi.
Google sonuçlarının karşılaştırılması
Google’da yapılan derlemelerin sonucunda ortaya çıkan Google Trends’e baktığımızda da olumsuz sözcüklere yönelik aramaların, YouGov bilgileriyle örtüştüğünü görüyoruz. Dünya çapında yapılan aramaların incelenmesi ise öbür bilgileri de ortaya çıkarıyor.
İngilizce konuşan ülkelere yönelik olarak yapılan tahlillerde çabucak her ülkede durumun tıpkı olduğu görülürken sokağa çıkma yasakları başladıktan sonraki ayda ruh halinde %17 düzelme olduğu belirli oluyor.
Birtakım kümeler daha fazla etkilendi
YouGov bilgilerine bakıldığında farklı toplumsal kümelerin farklı formlarda etkilendiği, kimi kümeler için olumsuz tesirlerin daha fazla olduğu ortaya çıktı. Genel olarak yasağın tesirlerinin sadece yarısı herkeste tıpkı halde görüldü.
Yaşlıların, iş sahiplerinin, tek başına yaşayanların ve bayanların pandemiden ve sokağa çıkma yasaklarından çok daha keskin bir biçimde olumsuz etkilendikleri ortaya çıktı. Yaşlılar direkt gaye kümesi olduklarından pandemiden etkilenirken, bilhassa kobiler uygulamanın iktisatta yarattığı güvensizlikten ötürü problem yaşadı.
Bayanların erkeklerden daha fazla olumsuz tesirle karşılaşmış olmasının sebebi ise sorumluluklarındaki artış oldu. Çocuk bakımı ve meskende eğitim için gösterilmesi gereken gayret ve alınması gereken sorumluluklar büyük oranda bayanların üzerine kaldı.
Ekonomik durumun uygun olması ve güçlü akıl sıhhati da şahısların bu devri daha kolay atlatabilmesini sağladı. Daha düşük zihin sıhhatine ya da ekonomik kurallara sahip olanlar bu süreçte daha fazla zorlandı. Genel olarak intihar oranlarında düşüş görüldüğü göze çarptı.
