Koronavirüsün çok süratli yayılmasının ve büyük risk oluşturmasın en büyük nedenlerinden biri, hastalığa dair belirti göstermeyen lakin taşıyıcı olan ve hastalığı farkında olmadan çok fazla beşere bulaştıran bireylerin olması. Belirti göstermeyen bu bireylerin tespit edilmesi mümkün olmuyor ve doğal olarak hastalığı yaymaya devam ediyorlar. Koronavirüs testi müspet çıkan lakin rastgele bir belirti göstermeyen bireyler, asemptomatik hadiseler olarak isimlendiriliyor. Lakin ilerleyen süreçlerde bu bireylerin de hastalık belirtisi göstermeye başlaması, onları farklı bir sınıfa sokuyor.
Bu noktada ise devreye presemptomatik olay tarifi giriyor. Aslında birinci bakışta bu tarifi basitçe ‘henüz rastgele bir belirti göstermemiş bireyler’ olarak açıklayabiliriz. Ama durum bu kadar kolay değil zira aslında asemptomatik olduğu düşünülen bireyler de ilerleyen süreçte hastalığa dair belirtileri göstermeye başlarlarsa bu onları presemptomatik olay kümesine dahil ediyor. Burada kilit nokta ise hastanın testinin müspet çıkmış olması oluyor.
Belirti göstermeyen hadiseler hastalığın yayılmasında kritik rol oynuyor
Columbia Üniversitesi’nde misyonlu epidemiyologların gerçekleştirdiği bir çalışmaya nazaran, koronavirüs hadiselerinin %80’den fazlası tespit edilemedi. Diğer bir deyişle bu şahıslar rastgele bir belirti göstermeden hastalığı taşıdılar ve yaymaya devam ettiler. Bu oran da asemptomatik ve presemptomatik olayların, salgının yayılması konusunda ne kadar kıymetli bir rol oynadığını gözler önüne seriyor.
COVID-19 salgını şimdi son bulmadı ve uzmanlar pek çok ülkede ikinci dalganın başladığını söylüyor. Geçtiğimiz günlerde Güney Kore, ikinci dalganın sonbahar-kış aylarında başlayacağına dair kestirimlerin yanlış olduğunu ve dalganın beklenenden erken başladığını açıklamıştı. Bu da tüm dünyada gevşetilen tedbirlerin yakında tekrar artırılabileceğine dair bir fikir yarattı. Ülkemizde de hadise sayılarında son günlerde bir artış gözlemlendi ve Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile Bilim Konseyi yetkilileri önlemi elden bırakmamamız gerektiğine dair daima açıklamalar yapıyor.
Salgının yine büyük kitleleri etkilemesinin önüne geçmek için kişisel olarak tedbir almayı bırakmamalı ve rastgele bir belirti göstermesek de hastalığı yayma ihtimalimiz olduğunu unutmamalıyız. Bu hususta her bir bireye büyük bir sorumluluk düşüyor ve maske kullanımı ile toplumsal uzaklık kurallarını gözetmek hayati ehemmiyet taşıyor.
